نور خطی
از تاریکی به زیبایی
از جمله نورهایی که در سالهای اخیر مورد استقبال عموم متولیان صنعت ساختمان اعم از کارفرمایان، طراحان، پیمانکار و بهره برداران قرار گرفته نورهای خطی است.
شاید بتوان دو عامل اساسی را بر این استقبال و گسترش دخیل دانست. یکی رشد تکنولوژی و توسعه بیشازپیش صنعت برق و الکترونیک و تنوع چشمگیر محصولات و اقلام نور در بازار و دیگری رویکرد مینیمالیست و میل به سمت مدرنیته معماران و مشتریان خصوصاً در شهرهای بزرگ.
عواملی که به طور روزافزون به این اقبال دامن زده و باعث شده کشور و شهرهای بزرگ ما هم از این رویکرد مستثنی نبوده و تولیدکنندگان و واردکنندگان قطعات و محصولات حوزه نور و الکترونیک را مشتاق به فعالیت بیشازپیش در این زمینه نماید.
البته باید توجه داشت که رشد و توسعه وحشتناک صنایع تولیدی کشور چین و گسترش و حضور محصولات آن در بازار بسیاری از کشورها از جمله ایران، عامل دیگری بر این رویکرد بوده و تنوع محصولات و قیمت نسبتا پایین آنها نسبت به محصولات اروپایی در سالهای پیش، مزید بر علت شده و میتوان گفت به نوعی بازار را به انحصار خود درآورده است.
محصولات مشابهی که بنا به سیاستهای اقتصادی کشور با کیفیت های متعدد سهم عمده بازار را تشکیل داده و تامین قطعات لازم برای طراحی و تولید نورهای خطی را بیش از پیش آسان می کند.
نور خطی چیست؟
بر اساس شکل ظاهر، ابعاد و هندسه، میتوان منابع نور را مانند بسیاری از محصولات به چهار دسته زیر تقسیم نمود:
- نورهای نقطه ای (اسپات)
- نورهای خطی (لاینها)
- نورهای سطحی
- نورهای حجمی
نورهای خطی بر خلاف نورهای نقطه ای برای تمرکز بر یک ناحیه محدود و جلب توجه بیننده ساخته نشده بلکه بر خلاف اسپاتها، قابلیت روشن کردن سطح و ناحیه بیشتری را دارند.
همچنین می توانند با کنار هم قرار گرفتن در فواصل مناسب سطح قابل توجهی را روشن نمایند و به نوعی شبیه نورهای سطحی عمل کنند و دامنه زیادی از فضا را تحت پوشش و تابش خود قرار دهند.
نورهای خطی عموما دارای عرض و عمقی محدود و طولی نسبتا زیاد می باشند. بسته به نوع عملکرد و مشخصات فنی امکان تابش نور از یک یا چند وجه اونها وجود دارد و همچنین می توانند در اشکال و اندازه های مختلفی تولید و یا در محل پروژه مونتاژ و نصب شوند.
اجزاء تشکیل دهنده لاینرها عموما عبارتند از:
پروفیل: عمدتا از جنس آلومینیوم با مقاطع مختلف مانند ناودانی (U شکل) و H.
دیفیوزر: به شکل طلق در ابعاد و شکل های مختلف که نقش پخش، توزیع و یکنواخت کننده نور را بر عهده دارند.
منبع نور: که با توجه به ابعاد و نوع لاینر میتوانند به دسته های مختلف SMD یا LED های نواری یا قطعات مدولار تقسیم شوند.
تجهیزات الکترونیکی: که برای تامین برق مصرفی و یا بهبود عملکرد و کارایی لاینر مورد استفاده قرار میگیرند مانند منبع تغذیه، دیمر، سنسور، ریموت و …
مزایای نور خطی:
در حال حاضر نورهای خطی یا لاینرها در مقایسه با سایر نورهای موجود در بازار دارای مزایای بسیاری هستند که برخی از آنها عبارتند از :
- مصرف پایین برق و راندمان بالا
- امکان سفارشی سازی
- قابلیت تغییر ابعاد به تناسب فضا
- مدیریت شدت و حرارت (رنگ) نور (کلوین)
- قابلیت اجرا در تمامی سطوح سقف، دیوار و کف
- ترمیم پذیری و تعمیرات آسان
- توجیه پذیری اقتصادی
- نوردهی مناسب و یکپارچه
- قابلیت تیپ سازی و مدولار
- تنوع بالا
- مینیمال و مدرن
- قابلیت جابجایی
- امکان اجرا در طولهای زیاد
- توزیع یکنواخت نور به صورت خطی یا سطحی
مزایای فوق از جمله مهم ترین عوامل گسترش و استفاده زیاد از این نوع نورپردازی در سالهای اخیر است که می تواند ضمن ایجاد مانور بیشتر برای طراحان و معماران ، جذابیتها و زیبایی فراوانی را برای مشتریان و استفاده کننده ها به ارمغان بیآورد.
نمونه کار نورهای خطی
انواع لاین های نوری:
لاینرها با توجه به نوع مقطع و نحوه اتصال عموما به پنج دسته زیر تقسیم بندی می شوند:
لاینرهای
توکار
لاینرهای
روکار
لاینرهای
آویز
لاینرهای
سقف کشسان
لاینرهای
نرم
انتخاب نوع لاینر به عوامل مختلفی چون جنس و وضعیت سطوح، نظر طراح، ارتفاع فضا، نوع کاربری و غیره بستگی دارد. ولی در کل می توان گفت لاینرهای توکار از جمله پر متقاضی ترین لاینرهای بازار و به علت زیبایی و همخوانی بیشتر با سطح کار از استقبال بالایی برخوردار می باشند.
لاینرهای رایج عموما دارای عرض و عمقی بین 10 تا 150 میلیمتر و طول نسبتا نامحدود ( از چند سانت تا چندین متر) تولید و عرضه می شوند. شاخه های پروفیل معمولا 3 یا 6 متری بوده ولی دیفیوزرها به صورت رول و طولهای بالا تولید می شوند.
در ادامه به بررسی انواع لاینر و ویژگیهای آنها می پردازیم.